Świadczenia rodzicielskie

Największym problemem, z jakim nie może sobie poradzić polski rząd, jest olbrzymia ilość pracowników zatrudnianych na tzw. umowach śmieciowych, a co za tym idzie – bez prawa do świadczeń należnych pracownikom zatrudnionym na umowę o pracę. Równolegle z tą kwestią kraj boryka się również z postępującym niżem demograficznym, a jedną z głównych przyczyn takiego stanu rzeczy są niskie zarobki, brak wsparcia państwa, niezapewnienie opieki socjalnej oraz niestabilność finansowa. Dla rządu nie lada wyzwaniem jest więc stworzenie takich warunków, by dzieci chciały mieć również te osoby, które nie mogą liczyć na urlop macierzyński ani inne udogodnienia ze względu na rodzaj umowy, na której zostały zatrudnione.

Od przyszłego roku pracownicy zatrudnieni na śmieciówkach, którym urodzi się dziecko, będą mogli liczyć na pomoc państwa w wysokości 1000 zł. Pomoc ma objąć również bezrobotnych i studentów, a wymieniona kwota będzie wypłacana miesięcznie przez rok. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej szacuje, że z pomocy skorzystać może nawet 124 tysiące osób.

Mimo że przepisy wejdą w życie 1 stycznia 2016 roku, to swoim zasięgiem mają objąć również rodziców dzieci urodzonych przed tym terminem, o ile nie minęły 52 tygodnie od narodzin dziecka lub 72 w przypadku ciąży mnogiej. Świadczenie będzie wypłacane w takich sytuacjach za okres od 1 stycznia 2016 roku.

Za największy atut tych zmian można uznać zapis, że pomoc w wysokości 1000 zł będzie udzielana niezależnie od dochodu, co budziło spore emocje i sprzeciwy jeszcze w fazie projektu ustawy. O wypłatę świadczenia będą mogli ubiegać się studenci, bezrobotni oraz osoby zatrudnione na umowy cywilnoprawne, czyli wszyscy ci, którzy nie są upoważnieni do otrzymywania zasiłku macierzyńskiego. Katalog osób uprawnionych do otrzymania świadczenia wymieniony jest w ustawie, a zgodnie z nią pomoc może zostać przyznana:

• matce albo ojcu dziecka,
• opiekunowi faktycznemu dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do 10 roku życia,
• rodzinie zastępczej, poza rodzinami zastępczymi zawodowymi, gdy obejmie opieką dziecko w wieku do 7 lat lub w wieku do 10 lat, jeśli podjęto wobec niego decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego,
• osobie, która przysposobiła dziecko, w zakresie wieku dziecka obowiązują zasady jak wyżej.

Świadczenie rodzicielskie przysługiwać będzie ojcu dziecka, gdy:

• matka dziecka umrze,
• dziecko zostanie przez matkę porzucone,
• skróceniu ulegnie okres pobierania świadczenia rodzicielskiego na wniosek matki dziecka po wykorzystaniu przez nią tego świadczenia za okres co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka.

Jeśli jedno z rodziców jest uprawnione do otrzymania zasiłku macierzyńskiego, drugiemu nie będzie przysługiwało świadczenie rodzicielskie.

Pomoc przysługiwać będzie jeden raz na wychowanie tego samego dziecka. Ponadto jeśli jednocześnie wychowywane będzie więcej niż jedno dziecko, to świadczenie rodzicielskie przyznane będzie raz, bez możliwości powielenia go na każde z dzieci.

Jeśli natomiast nastąpi zbieg kilku przysługujących uprawnionemu świadczeń, w tym świadczenia rodzicielskiego, pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego lub zasiłku dla opiekuna, wtedy osoba uprawniona będzie mogła wybrać jedno z tych świadczeń i tylko ono będzie jej wypłacane. Świadczenia te nie mogą się bowiem kumulować.

Wejście w życie nowych przepisów daje również możliwość przyznawania gminom własnych dodatkowych świadczeń.