Podatek od nieruchomości, a siedziba firmy w mieszkaniu prywatnym

Samozatrudnienie jest obecnie najczęstszą formą organizacyjną wśród wolnych zawodów. Jednoosobowe firmy znacznie obniżają koszty prowadzenia działalności gospodarczej dlatego też cieszą się ogromną popularnością. Osoby samozatrudniające się mogą liczyć na możliwość wyboru formy opodatkowania, a także liczne przywileje oraz ulgi ze strony ZUS-u. Przedsiębiorcy ci najczęściej również wybierają na siedzibę firmy swoje mieszkanie. Oczywiście robią to też przedsiębiorcy zatrudniający innych pracowników, jednak praktyka ta najpopularniejsza jest u pierwszej grupy. Z związku z tym przyjrzymy się kwestii opodatkowania nieruchomości i kwestii rejestracji siedziby firmy w mieszkaniu prywatnym.

Rejestrując siedzibę firmy w lokalu mieszkaniowym, niektórzy podatnicy zobowiązani są do zgłoszenia zmiany przeznaczenia lokalu. W zależności od miejsca, będzie to urząd miasta lub gminy. Zakwalifikowanie lokalu mieszkaniowego jako lokalu użytkowego wiąże się z koniecznością naliczenia podatku na zasadach, które nałożyła ustawa z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych. Zgodnie z tym stawka podatku jest naliczana przez gminę przez podjęcie odpowiedniej uchwały. Granicą stawki podatkowej są wyznaczniki ogłaszane jako obwieszczenia Ministra Finansów o wysokości maksymalnych stawek podatku od nieruchomości. W roku 2013 ustalono maksymalną granicę jako 0,73 zł od m2 powierzchni użytkowej lokalu mieszkaniowego. Jeśli w budynku lub jego części prowadzona jest działalność gospodarcza lub pomieszczenia są wykorzystywane do celów jej prowadzenia, stawka maksymalna wzrasta aż do 22,82 zł od m2 powierzchni użytkowej. W związku z tak dużą różnicą stawek maksymalnych należy się dokładnie zapoznać, czy konieczna jest zmiana sposobu użytkowania lokalu.

W sytuacji gdy lokal mieszkaniowy, a także jego wydzielona część służą tylko i wyłącznie prowadzeniu działalności gospodarczej, zmiana sposobu użytkowania lokalu musi nastąpić. Jeżeli jednak pomieszczenia wykorzystywane przez przedsiębiorcę są także pomieszczeniami wykorzystywanymi jako pomieszczenia mieszkalne, stawka podatkowa nie ulega zwiększeniu. Warto jednak zauważyć, że nie zawsze przepisy te mają zastosowanie. Jeśli wykonywanie określonej działalności gospodarczej wymaga wydzielonego pomieszczenia lub całego lokalu, wtedy nie można użytkować go także do celów mieszkaniowych. Sytuacja taka może mieć miejsc np.: w przypadku prowadzenia kliniki weterynaryjnej w domu wolnostojącym. W takim przypadku podatek od nieruchomości jako od lokalu przeznaczonego na cele mieszkaniowe będziemy płacić jedynie za te pomieszczenia, w których nie prowadzimy działalności gospodarczej.

Za pomieszczenia używane do pracy, zapłacimy natomiast podatek wg wyższej stawki. Jeżeli jednak prowadzona działalność nie wymaga wydzielonych pomieszczeń, np.: praca grafika komputerowego, wtedy też nie ma podstaw aby zwiększyć stawkę podatku od nieruchomości. Podstawą prawną, decydującą o tym czy w danym obiekcie budowlanym konieczna jest zmiana sposobu użytkowania obiektu, są warunki określone w art. 71 ustawy Prawo budowlane. Przepisy te stanowią, że zmianą sposobu użytkowania obiektu rozumie się poprzez m.in. zmianę warunków bezpieczeństwa pożarowego, powodziowego, pracy, warunków zdrowotnych, higieniczno – sanitarnych, na potrzeby podjęcia określonej działalności. Oprócz tego ustawa również określa, że zmianą sposobu użytkowania lokalu jest również przeróbka pomieszczeń w celu przystosowania ich do użytku publicznego lub przystosowanie ich do celów inne niż mieszkaniowe.

Jak więc widać ustanowienie siedziby firmy w mieszkaniu prywatnym nie zawsze ma wpływ na wysokość podatku od nieruchomości, a głównym czynnikiem decydującym o stawce podatku jest rodzaj prowadzonej działalności.