Renta rodzinna – kiedy i dla kogo?
Renta rodzinna jest świadczeniem pieniężnym wypłacanym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych po uprzednim złożeniu wniosku i właściwych załączników. Celem świadczenia jest zagwarantowanie członkom najbliższej rodziny zmarłego wsparcia, które pozwoli na utrzymanie stabilności finansowej i podtrzymanie komfortu życia na wystarczającym poziomie.
Komu przysługuje renta rodzinna?
Świadczenie przysługuje tylko najbliższym członkom rodziny:
- wdowie/wdowcowi, jeśli w dniu śmierci współmałżonka miał ukończone 50 lat, lub był niezdolny do pracy, albo wychowuje co najmniej jedno z dzieci uprawnione do renty rodzinnej;
- rodzicom, jeśli spełniają warunki takie jak dla wdowy/wdowca, lub zmarły tuż przed śmiercią w sposób znaczący przyczyniał się do ich utrzymania;
- dzieciom własnym, przysposobionym, oraz dzieciom drugiego małżonka do czasu ukończenia nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do 25 roku życia;
- dzieciom bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji;
- wnukom, rodzeństwu oraz innym dzieciom przyjętym na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem 18. roku życia.
Warunki do spełnienia
Aby renta mogła zostać przyznana, osoba zmarła w chwili śmierci musi opcjonalnie:
- pracować i mieć opłacane ubezpieczenie społeczne;
- mieć ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy (lub spełniać warunki uzyskania);
- mieć ustalone prawo do emerytury (lub spełniać warunki uzyskania);
- pobierać zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne (lub spełniać warunki uzyskania);
- pobierać nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.
Renta rodzinna — ile wynosi?
Podstawę do wyliczenia kwoty świadczenia stanowi wysokość emerytury lub renty, którą zmarły otrzymywał, lub do jakiej kwoty byłby uprawniony w chwili śmierci. Przyznana renta rodzinna podlega równemu podziałowi pomiędzy wszystkie osoby uprawnione do jej pobierania. Przysługuje jedna łączna renta rodzinna w podziale: 85% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu — w przypadku jednej osoby uprawnionej do pobierania renty rodzinnej, 90% w przypadku dwóch osób, oraz 95% w przypadku trzech i więcej osób uprawnionych do pobierania renty rodzinnej.
Renta rodzinna podlega waloryzacji i od marca 2019 roku najniższa renta rodzinna wynosi 1100 zł brutto.
Czy można pracować, pobierając rentę rodzinną?
O ile w sytuacji edukacji sprawa jest jasna — dziecko uczące się do ukończenia 25 roku życia ma prawo do renty, o tyle podjęcie pracy zmienia nieco warunki wypłaty renty rodzinnej. Podjęcie pracy może zmniejszyć wypłacane świadczenie lub nawet zawiesić jego wypłatę — jeśli przychód przekroczy wymagany pułap.
Renta rodzinna przysługuje osobie dorabiającej w wysokości niezmienionej, jeśli przychód nie przekroczy 70% wysokości przeciętnego krajowego wynagrodzenia w danym kwartale, natomiast przekroczenie tej bariery spowoduje pomniejszenie kwoty wypłacanej renty, a w przypadku, kiedy osoba uprawniona przekroczy 130% krajowego wynagrodzenia, renta rodzinna ulega zawieszeniu.